Lạc là loại thực phẩm có hạt phổ biến, được người dân gọi là “nhân sâm” ngũ cốc. Lạc chứa rất nhiều chất dinh dưỡng như chất béo, lecithin, protein, axit amin, vitamin và các nguyên tố vi lượng như canxi, magie và sắt…
Lạc phổ biến trong mâm cơm của mọi gia đình. So với các ngũ cốc khác, giá thành của hạt lạc tương đối rẻ nên đã được người tiêu dùng sử dụng phổ biến.
Các lợi ích của hạt lạc
Chống lão hóa
Một trong những tác dụng của lạc là chống lão hóa, bởi loại hạt này rất giàu resveratrol, sắt và catechin. Công dụng của những chất này bao gồm làm chậm tốc độ lão hóa của tế bào, đồng thời có thể chống lại quá trình oxy hóa và loại bỏ các gốc tự do trong cơ thể, giúp duy trì tình trạng da tốt.
Bổ sung canxi
Theo sự gia tăng của tuổi tác, tốc độ mất canxi càng nhanh, nếu không bổ sung canxi, cơ thể sẽ dễ bị loãng xương. Do vậy, người trung niên và người cao tuổi nên ăn lạc với số lượng nhất định để hấp thụ canxi, giúp đạt được hiệu quả ngăn ngừa sự xuất hiện của các bệnh về xương.
Bảo vệ dạ dày
Với nhịp sống ngày càng nhanh, nhiều người thường có thói quen ăn uống thất thường, ăn quá no dẫn đến chức năng đường tiêu hóa bị suy giảm, dễ xuất hiện các triệu chứng nhẹ như khó tiêu, đầy bụng nếu không được điều chỉnh kịp thời, từ đó dễ dẫn đến loét dạ dày.
Do đó, người đau dạ dày có thể thỉnh thoảng ăn một ít lạc, bởi trong lạc có rất nhiều protein có thể trung hòa axit dịch vị, đồng thời cũng giàu phospholipid, giúp thúc đẩy quá trình bài tiết gastrin trong cơ thể, đặc biệt là niêm mạc ruột non, do đó ức chế tiết axit dịch vị.
Hàm lượng mô xơ và dầu béo trong hạt lạc (đậu phộng) tương đối cao. Chức năng của những chất này là bôi trơn đường ruột, thúc đẩy quá trình bài tiết chất chuyển hóa, từ đó ngăn ngừa táo bón, giảm xác suất ung thư đường ruột.
Mặc dù giá trị dinh dưỡng của đậu phộng rất cao nhưng 4 nhóm người sau đây không nên ăn quá nhiều:
Người đã cắt bỏ túi mật
Trong trường hợp bệnh túi mật nghiêm trọng, khiến bạn phải cắt bỏ túi mật, bạn không nên ăn lạc. Loại hạt này chứa nhiều chất béo, trong khi việc cắt bỏ túi mật khiến dịch mật tiết ra ít hơn, nếu ăn nhiều lạc sẽ làm tăng gánh nặng cho gan.
Người bị bệnh gút
Lạc là loại thực phẩm có hàm lượng purin trung bình, dễ làm tăng nồng độ axit uric sau khi vào cơ thể con người. Do đó, khi bị gút, bạn không nên ăn lạc.
Người bệnh tiểu đường
Hàm lượng đường trong lạc tuy không cao nhưng hàm lượng chất béo cao, nếu không xử lý kịp thời sẽ chuyển hóa thành đường, không có lợi cho việc ổn định lượng đường trong máu.
Người bị bệnh dạ dày ruột mãn tính
Đối với những bệnh nhân mắc các bệnh như thủng dạ dày, loét dạ dày cũng nên tránh ăn lạc, bởi vì lạc có hàm lượng calo cao, sau khi nhai, vụn lạc sẽ bám vào thành dạ dày, ảnh hưởng đến quá trình lành vết loét.
Nhìn chung, ở góc độ dinh dưỡng, lạc quả thực là một loại thực phẩm quý, đặc biệt khi ăn đúng cách, bạn có thể nhận được những lợi ích bảo vệ đường tiêu hóa, bổ sung canxi và chống lão hóa nêu trên.
Tuy nhiên, loại hạt này dù rẻ và bổ dưỡng nhưng lại không phù hợp với khẩu vị của 4 đối tượng kể trên, ngược lại rất dễ làm nặng thêm tình trạng bệnh.
Tuyệt đối không ăn lạc mốc
Có một loại độc tố mà bạn hẳn đã nghe nói đến, được gọi là aflatoxin. Đây gần như là chất độc hại nhất trên thế giới. Aflatoxin có thể gây tổn thương gan trong trường hợp nhẹ và gây ra các tổn thương ác tính ở gan, chẳng hạn như ung thư gan, nếu hàm lượng cao hơn có thể gây tử vong.
Aflatoxin độc hại như thế nào? Mọi người đều biết rằng kali xyanua có độc tính cao và aflatoxin độc gấp 10 lần so với kali xyanua. Asen cũng có độc tính cao, độc tính của aflatoxin cao gấp 68 lần so với asen.
Aflatoxin rất dễ hình thành trong đậu phộng mốc, bởi thành phần và cấu trúc của đậu phộng đặc biệt thích hợp cho sự phát triển và sinh sản của aflatoxin. Đặc biệt, cần lưu ý, chiên hoặc sấy đơn giản là vô ích và không thể loại bỏ aflatoxin. Sức sống của aflatoxin rất mạnh, nhiệt không thể tiêu diệt được. Ngoài ra, nếu thời gian chiên, quay hạt lạc quá lâu với nhiệt độ cao, aflatoxin có thể bị tiêu trừ nhưng các thành phần khác có hại cho cơ thể sẽ được hình thành.
Trên thực tế, aflatoxin sợ nhất chính là nước. Nếu bạn luộc lạc mốc trong nước thì hơn 90% aflatoxin sẽ bị tiêu diệt, nhưng vẫn có khả năng aflatoxin còn sót lại. Vì vậy, để đảm bảo an toàn, nếu hạt lạc được bảo quản bị mốc hoặc đổi màu một chút, đừng ăn chúng.